Deutsch Polnisches Forum

Jak spdzili[ci wczorajsze Andrzejki?

Jesli znacie nektore polskie tradycje to wiecie ,ze Andrzejki sa jednymi z nich
A dla tych ,ktorzy nie wiedza postaram sie troszke napisac>
To jeden z tych wyjatkowych magicznych dni w roku , podobnie jak noc swietojanska.
A wiec w noc z 29 na 30 listopada, w Andrzejki. Przelewajc wosk przez ucho od klucza |ywimy nadziej, ze za pomoca magii po skrzepnieciu na wodzie pojawi sie ksztaBt, który odzwierciedli nasze przyszBe losy. Jednak nie popadajmy w przesade. Magia to zadna, ryzyko niewielkie natomiast zabawa przednia. O jednym z najbardziej sympatycznych obyczajów, z lekkim przymru|eniem oka, tak aby ka|dy wiedziaB skad on wziaB sie i jak sie rozwijaB.

Wszystko zaczeBo si od...No wBa[nie. Trudno w to uwierzy, ale tak naprawd nie wiemy jakie s korzenie tego zwyczaju. Co wiecej, nie wiemy dokBadnie skd pochodzi jego nazwa. Istnieja dwa gBówne tropy. Pierwszy z nich kieruje nas do wczesnochrze[cijaDskich Niemiec. Kult [w. Andrzeja –„najlepszego ze [witych” miaB by kontynuacj wcze[niejszego kultu „najlepszego z bogów germaDskich” Freyera – szafarza wszelakich bogactw, a tak|e miBo[ci i pBodno[ci. Mo|liwe jednak, |e tradycja jest o wiele starsza. Imi Andrzej przetBumaczone na jzyk grecki brzmi: Andress, a std ju| bardzo niedaleko do „aner” czy „andras” – czyli m| i m|czyzna. Bardzo mo|liwe zatem, |e przynajmniej cz[ dzisiejszych obrzdków pochodzi a| ze staro|ytnej Grecji. Niewiadomo równie| kiedy dokBadnie wró|by andrzejkowe zawitaBy do Polski. Pierwsze wzmianki pochodz z XVI wieku, a ich autorem miaB by nijaki Marcin Bielecki, który pisaB: „Nalejcie wosku na wod, ujrzycie swoj przygod. SBuchaBem od swej macierze, gdy która mówi pacierze, w wigilij Jdrzeja [witego, ujrzy oblubieDca swego”.

Trzeba wiedzie, |e pocztkowo wspomniane wy|ej obyczaje byBy zarezerwowane tylko i wyBcznie dla kobiet. To one wierzc w opiek [witego mogBy dowiedzie si, czy i kiedy wyjd za m|, czy ukochany bdzie biedny czy bogaty, chBop czy szlachcic, i co najwa|niejsze – jak bardzo urodziwy. Trzeba przyzna, wiedza to na wag zBota, wic nie mo|na si dziwi entuzjazmowi jaki towarzyszyB pannom przy obmy[laniu kolejnych wró|b. A pomysBów nie brakowaBo. Oprócz oczywistego lania wosku niezwykle istotne byBy sny w nocy z 29 na 30 listopada. Je[li dziewczta po[ciBy wcze[niej i pomodliBy si do [w. Andrzeja, to byBa to ju| poBowa sukcesu. PozostawaBa tylko kwestia zwabienia niesfornej mskiej zjawy do niewie[ciej sypialni. Aby uBatwi sobie zadanie stawiaBy nieopodal Bó|ka misk z wod, na której budowaBy z patyczków mostek, po którym miaB przyj[ oczekiwany sen. IstniaBo jednak zawsze pewne niebezpieczenstwo, |e zamiast pieknego i wspaniaBego mBodzienca ujrz nocn zmor, ducha, upiora czy innego topielca. Aby odstraszy zBe duchy nacieraBy czosnkiem furtki, drzwi domu oraz innych zabudowaD, same zas braBy trzy jego zabki do ust i poBykaBy je dopiero, gdy sen zamykaB im powieki. Tak przygotowane miaBy pewnosc, ze ujrza we snie swojego ukochanego.

Na tym wesoBa inwencja twórcza w |adnym wypadku nie konczyBa si. Palono dla przykBadu dwa maBe kBbki kadzieli. Gdy ulatywaBy w gór obserwowano, czy poBcz si i spal razem – co symbolizowaBo do|ywotni miBo[, czy nie znajdujc wspólnej drogi pozostawiaBy pannie nic prócz Bez. Zdjty z lewej nogi but, rzucony przez lewe rami w stron drzwi miaB da odpowiedz na pytanie, czy [lub wezmie dziewczyna jeszcze w tym roku, czy bdzie musiaBa troszk poczeka. Inn metod na poznanie tej prawdy byBo wsBuchanie si w gBos natury, a |eby by precyzyjnym powiedzmy otwarcie, |e szczekanie psów, krakanie wron, chrzkanie [wiD, stukanie kopyt koDskich i tym podobne dzwiki s jednoznacznie wstanie przesdzi o ewentualnych za[lubinach. Wystarczy, |e cho jeden z nich brzmi cho troszk jak „tak”, i prosz bardzo, mBoda panna jak si patrzy. Ukochany musi si jeszcze jako[ nazywa. Co za po|ytek z chBopa, do którego nawet nie wiadomo jak si zwróci. Aby rozwia wszelkie wtpliwo[ci otwieraBy panny kalendarz na przypadkowej stronie i patrzyBy czyje to [wito, lub pytaBy koniecznie po zapadniciu zmroku pierwszego napotkanego m|czyzn o jego imi, oczywiste przecie|, |e ich wybrany bdzie musiaB nosi takie samo.

Dzi[ wiele z tych zwyczajów jest nadal obecnych w naszej kulturze. Oczywi[cie maBo kto traktuje je powa|nie. Andrzejki s dzi[ wy[mienitym pretekstem do urzdzenia zabawy, której miBym dodatkiem bd wró|by. Jest jeszcze jedna absolutnie rewelacyjna rzecz w dzisiejszych Andrzejkach. Jako |e panuje ostatnio moda na równouprawnienie, udaBo si ukróci kobiec dominacj i uczyni dzieD 29 listopada [witem obydwu pBci.

ok, to na tyle
ale sie rozpisalam
mozecie miec problem z rozczytaniem ale ta strone jeszcze nie pokazuje polskich znakow.
POADRAWIAM ANNA